DUYGUSAL YEME NEDİR ?
Karnım aç değil ama sürekli yemek istiyorum. Hiç aç değildim ama yine de yedim. Tatlı bir şeyler yemezsem rahatlayamam. Bugün stresliydi bunu hak ettim. Bir şeyler yemezsem mutlu olamıyorum. Sanki bir şeyler yiyince işler daha kolay hale geliyor.
Sonu gelmeyen bu cümleler kendimizi hangi adreste bulmamıza neden oluyor olabilir?
Günlük hayatın içindeki stres, boşluk hissi ve zorlayıcı durumlar, olumsuz duygular çoğu zaman bizi evin erzak deposuna yani mutfağın yoluna düşürür. Bu yolculuk, çoğu zaman
fiziksel açlıktan öte duygusal bir doyumsuzluktan kaynaklanıyor olabilir. Bu noktada karşımıza çıkan kavram ise “Duygusal yeme” olarak adlandırılır.
DUYGUSAL YEME NEDİR?
Duygusal Yeme, fiziksel açlıktan farklı olarak duygusal ihtiyaçlar ile tetiklenen yeme davranışıdır. Öfke, stres, can sıkıntısı, üzüntü, yalnızlık gibi duyguları bastırmak veya rahatlatmak için bir şeyler yemektir.Uzun vadede etkili olmayan bu durum genelde geçici bir rahatlama sağlar. Uzun vadede neden olduğu şeyler ise suçluluk, kilo alma ve daha derin bir duygusal yükler olabilir.
FİZİKSEL AÇLIK VE DUYGUSAL AÇLIK FARKI NEDİR?
Fiziksel açlık yavaş yavaş ilerleyen şekilde gelir, belirli bir yiyeceğe odaklanmaz, doyunca biter. Temel hedef midede gerçekten var olan açlık hissini bastırmaktır. Duygusal açlık ani gelir, genelde kalorisi yüksek ya da hazır gıda vb. “rahatlatıcı” yiyeceklere yöneliktir, doyma hissi zayıftır, bir şeyleri yemenin ardından başka şeyleri yeme ile devam eder ve sonrasında suçluluk duygusu oluşabilir.
ETKİLEYEN FAKTÖRLER NELERDİR?
Kişinin geçmişten getirdiği ya da gün içerisindeki olaylardan kaynaklı bastırılmış duygular, çocuklukta yiyeceklerle ödüllendirilme, sürekli stresli olma ve yetersiz öz bakım, kendi ihtiyaçlarını fark etmeme gibi faktörler duygusal yemenin nedenleri olabilmektedir.
DUYGUSAL YEME KARŞISINDA NELER YAPILABİLİR?
Öncelikle durumla ilgili farkındalık geliştirmek önemlidir. Şu anda içerisinde
bulunduğum durum fiziksel yeme için mi yani gerçek bir açlıktan mı kaynaklı yoksa duygusal yeme durumu mu var? Hissedilen duyguları bastırmaktan ziyade duyguyla kalmak. Gün içerisinde konfor alanından çıkarak yürüyüş, egzersiz, farklı spor etkinliklerinde bulunmak, ilgi duyulan
alanlarla meşgul olmak da önemli birer envanter olarak kullanılabilir.
Farkındalık kazanmaya şimdiden başlamak için kendimize sorabileceğimiz bazı sorular aşağıdadır. Unutmayalım ki farkındalık kazanmak tanı koymak değildir. Duygusal yeme durumuna karşı atılan gerçek bir adımın başlangıcıdır. Stresli veya üzgün olduğumda ya da yalnız hissettiğimde yemek yeme isteğim artıyor mu? Aç değilken bile “bir şeyler atıştırma” ihtiyacı hissediyor muyum? Yemek yedikten sonra suçluluk, pişmanlık duyuyor muyum ya da kendime kızıyor muyum?
Yemeği ödül olarak mı yiyorum? “Zor bir günü atlattım, bir tatlıyı hak ettim” gibi düşünüyor muyum? Bazen neden yediğimi bile fark etmiyor, sonradan mı fark ediyorum? Unutmayın! ‘’Ruh sağlığı en az beden sağlığı kadar önemlidir.’’