EKRAN KULLANIMI VE ÇOCUK PSİKOLOJİSİ
Günümüzde dijital teknolojinin hayatımızdaki yeri ve önemi giderek artmakta ve bu
durum, her yaştan çocuğun teknoloji ve ekran ile ilişkisini kaçınılmaz kılmaktadır.
Ekran kullanımı çocukların özellikle sosyal ve bilişsel gelişimini olumsuz etkilemekle
birlikte ruhsal sağlığı üzerinde de oldukça derin etkiler yaratmaktadır.
Aşırı Ekran Kullanımının Çocuk Psikolojisi Üzerindeki Olumsuz Etkileri
Yaş grubuna uygun olmayan içeriklerde ve aşırı sürede ekran kullanımına maruz
kalan çocuklarda bir çok psikolojik etki görülmektedir. Bunlardan en önemlileri;
Anksiyete ve Depresyon
Çocuklar için ekran başında geçirilen süre arttıkça, anksiyete ve depresyon gibi
duygusal sorunların da ortaya çıkma riski artmaktadır. Özellikle kullanım yaşı
giderek düşen sosyal medyada, başkalarıyla karşılaştırma yapma, onay alma
kaygısı ve siber zorbalık gibi durumlar, çocukların duygusal sağlığını olumsuz
etkileyebilmektedir. Araştırmalar, aşırı ekran kullanımının yüksek düzeyde kaygı ve
depresyon ile ilişkili olduğunu göstermektedir.
Sosyal İlişkilerde Bozulma
Ekranlar, sosyalleşme için yeni alanlar sunsa da, yüz yüze iletişimi azaltma
potansiyelindedir. Çocuklar, sanal ortamlarda daha fazla zaman geçirirken, gerçek
hayattaki arkadaşlık ilişkilerinde derinlik kaybı yaşayabilmektedir.,Ekran kullanımı
yoğunluğu, sosyal iletişim becerilerinin gelişimini engellemektedir.
Dikkat Dağınıklığı
Dijital ortamların sunduğu bol ışıklı ve renkli dünya, hızlı içerik tüketimi, çocukların
dikkat sürelerini olumsuz etkilemektedir. Sürekli değişen görüntüler ve uyaranlar,
odaklanma becerisinin zayıflamasına neden olmaktadır. Bu durum özellikle okul
çağındaki çocuklarda akademik etkinliklere odaklanmakta zorlanma ve
başarısızlıklara neden olmaktadır.
Uyum ve Davranış Bozuklukları, Öfke Sorunları
Ekran kullanımı çocukların davranışları üzerinde de doğrudan etkilere sahiptir.
Şiddet içerikli oyunlar veya programlar, çocuklarda agresif davranışları teşvik
edebilir ve oldukça tetikleyicidir.
Çocukların ekran kullanımı; psikolojik açıdan hassasiyetle ele alınması gereken bir
konudur. Bu konuda ebeveynler ve eğitimcilerin üzerine düşen; ekran sürelerini
sınırlandırarak, kaliteli içerik seçimlerine dikkat ederek, kontrolü sağlayarak
çocukların dijital dünyayla ilişkilerini sağlıklı kurmalarına yardımcı olmaktır. Bu
sayede çocukların psikolojik sağlamlıklarını ve sosyal uyumunu destekleyebilirler.