İlişkilerde Bağlanma Stilleri ve Modern Aşkın Dinamikleri
1. Bağlanma Stilleri Nedir? Nasıl oluşur?
2. Bağlanma Stillerinin Modern İlişkilerdeki Etkileri
3. İlişkilerimizi Dönüştürmede Kendi Bağlanma Stilimizi Tanımak
Bölüm1 : Bağlanma Stilleri Nedir? Nasıl oluşur?
İlişkilerimizde kendimizi tekrarlayan döngülerin içinde bulduğumuz zamanlar olur. Kimi zaman terk edilmekten kokar, kimi zaman da yakınlık kurmaktan kaçarız. Bazen de partnerimizin ruh haliyle kendimizinkini de kaybederiz. Tüm bunların temeli çocuklukta öğrendiğimiz “Bağlanma Stilleri”ne dayanıyor olabilir.
Bağlanma Kuramı Nedir?
John Bowlby bağlanma kuramını ortaya koyarak ve bireyin çocukluk döneminde birincil bakım veren ile kurduğu duygusal bağın, hayat boyu sürecek ilişkilerde bir temel oluşturduğunu savunur.
❤ Dört Temel Bağlanma Stili
- Güvenli Bağlanma
- Çocuklukta duygusal ihtiyaçları yeterince karşılanan bireylerde görülür.
- Yetişkinlikte sağlıklı, dengeli ilişkiler kurarlar. Sevgiye ve bağlanmaya açıktırlar.
- Kaygılı Bağlanma
- Sevgi sürekli teyit edilmelidir.
- Terk edilme korkusu yoğundur, aşırı ilgi ve güvence beklentisi vardır.
- Partnerin ilgisizliği büyük kaygıya yol açar.
- Kaçıngan Bağlanma
- Duygusal yakınlıktan rahatsızlık duyar.
- Kendi kendine yeterli olmaya çalışır, bağ kurmak yerine duvar örer.
- Partnerle arasında hep bir mesafe bırakır.
- Korkulu (Çelişkili) Bağlanma
- Yakınlık arzusu ile reddedilme korkusu arasında kalır.
- Tutarsız davranışlar sergiler. Hem bağ kurmak ister hem kaçar.
- İlişkilerde içsel çatışmalar yaşar.
Çocuklukta anne babanın davranışları, duygusal desteği ve bunların süresi bizim bağlanma stilimizi oluşturmaya başlar. Genelde çocuğun fiziksel ve duygusal ihtiyaçlarına zamanında karşılık verilmişse güvenli bağ oluşur ve çocuk bunu öğrenir. Ancak bakım veren tutarsız ve ilgisiz davranışlarıyla beraber travmatik bir deneyim yaşatmışsa çocuğun bağlanma stilinde bozulmalar görülür.
Bölüm 2: Modern Aşkın Dinamikleri ve Bağlanma
Günümüz dünyasında sadece sosyal ilişkiler değil, duygusal ilişkiler de dijitalleşmenin etkisiyle başka bir yöne evrildi. Modern aşklar da artık sadece duygularla değil bildirim sesleri, okunmayan mesajlar, çevrimiçi olma durumlarıyla da şekillenmeye başlıyor. Peki bu dijitalleşen dünya bağlanma stillerimizi nasıl etkiliyor?
Dijitalleşme ve Bağlanma
- Sosyal medya, partnerler birbirini sürekli gözlemleyebiliyor. Bu durum özellikle kaygılı bağlanma stiline sahip bireylerde takıntı ve kontrol dürtüsünü artırabiliyor.
- Flört uygulamaları ise birçok farklı seçenek sunarken bağ kurmak yerine yüzeysel ilişkilerle yetinmeye yönlendirebiliyor. Kaçıngan bağlanma stiline sahip kişiler için bu durum oldukça “güvenli” bir mesafe sunuyor.
Modern İlişki Terimleri ve Bağlanma
Günümüzde sıkça duyduğumuz bazı ilişki terimleri de bağlanma stillerimizle doğrudan ilişkili:
- Ghosting (birden ortadan kaybolmak): Özellikle kaçıngan bağlanma stilinde görülür. Bağ kurmaktan korkan kişi bir anda iletişimi keser.
- Love Bombing (ani ve yoğun ilgi gösterme): Genellikle kaygılı bağlanma stilinde görülür. Aşırı sevgi göstererek karşı tarafı hemen bağlamaya çalışır.
- Breadcrumbing (ara ara ilgi gösterip sonra kaybolmak): Korkulu bağlanma stilinde sık görülür. Hem bağ kurmak ister hem de geri çekilir.
Yeni Aşklar Ekranda
Dijital iletişim ilişkilerde bir taraftan bağlanma sürecini hızlandırırken bir taraftan da daha yüzeysel ilişkiler kurulmasını destekliyor olabilir. İlişkilerdeki anlık doyum arayışları, derin bağlar kurma kapasitesini azaltabiliyor. Bazen partnerin çevrimiçi gözüküp yazmaması “acaba beni sevmiyor mu?” şeklinde algılanabiliyor. Bu durum özellikle kaygılı bağlanma stiline sahip bireylerde yüksek kaygıya sebep oluyor.
Bölüm 3: Kendi Bağlanma Stilini Tanımak ve Dönüştürmek
Bağlanma stilini tanımak ilişkideki dalgalanmaları anlamanda fayda sağlar. Bağlanma stilin bir kader değil ve bazı noktalarda farkındalıklarla dönüşümler mümkündür.
Bağlanma Stilini Tanımanın Yolları
Kendi bağlanma stilini keşfetmek için aşağıdaki soruları kendine sorabilirsin:
- Partnerimle aramda mesafe oluştuğunda ne hissediyorum?
- Sevgi gösterildiğinde rahat hissediyor muyum, yoksa endişeleniyor muyum?
- Ayrılık ya da terk edilme ihtimali beni aşırı şekilde korkutuyor mu?
- Yakınlık kurduğumda kendimi tehdit altında hissediyor muyum?
Bu sorulara verdiğin cevaplar seni hangi bağlanma stiline daha yakın olduğuna dair fikir verebilir.
Bağlanma Stilini Dönüştürmek Mümkün mü?
Evet, mümkün. İşte adım adım bir dönüşüm rehberi:
- Fark Et: Hangi bağlanma stiline sahip olduğunu ve bunun ilişkilerine nasıl yansıdığını fark et.
- Anlam Ver: Bu stilin çocuklukta nasıl oluştuğunu düşün. Aile ilişkilerin nasıldı?
- Yeniden Öğren: Yeni ilişki deneyimlerinde daha sağlıklı bağlanma stratejileri geliştir.
- Açık iletişim
- Duygusal ihtiyaçları ifade edebilme
- Güven inşa etme
- Destek Al: Terapiler, öz farkındalık çalışmaları ve ilişkisel danışmanlık bu süreçte büyük katkı sağlar.
- Kendine Şefkatli Ol: Değişim zaman alır. Kendini yargılamak yerine anlamaya çalış.